نوروز و فصل نو: اسطوره‌زدایی از تغذیه زمستانی

با فرارسیدن نوروز و بهار، گویی طبیعت نفسی تازه می‌کند و ما نیز به دنبال تجدید قوا هستیم. اما در این میان، شایعات تغذیه‌ای بسیاری درباره «آماده‌سازی زمستان» و «تقویت سیستم ایمنی» در پاییز، و «سم‌زدایی» در بهار شنیده می‌شود که اغلب فاقد پشتوانه علمی هستند. به عنوان یک متخصص تغذیه با رویکرد ایرانی، لازم است این باورهای رایج را با حقایق علمی روشن کنیم.

شایعه ۱: نیاز به ذخیره‌سازی چربی برای زمستان.

واقعیت: بدن انسان مدرن، برخلاف اجدادمان، نیازی به ذخیره‌سازی چربی اضافی برای مقابله با سرمای زمستان ندارد. سیستم‌های گرمایشی و لباس‌های مناسب، این نیاز بیولوژیکی را از بین برده‌اند. افزایش وزن در پاییز و زمستان، بیشتر ناشی از کاهش فعالیت بدنی و تغییر در رژیم غذایی (مصرف غذاهای پرکالری و کم‌مغذی) است، نه یک ضرورت فیزیولوژیکی. تمرکز بر تغذیه سالم و ادامه ورزش در تمام فصول، کلید تناسب اندام و سلامتی پایدار است.

شایعه ۲: مکمل‌های خاص برای تقویت سیستم ایمنی در پاییز.

واقعیت: در حالی که ویتامین D و C نقش مهمی در سلامتی سیستم ایمنی دارند، مصرف بی‌رویه مکمل‌ها بدون نیاز واقعی و تشخیص پزشک، نه تنها بی‌فایده است، بلکه گاهی می‌تواند مضر باشد. یک رژیم غذایی متنوع و سرشار از میوه‌ها، سبزیجات، حبوبات و غلات کامل، بهترین راه برای تامین ریزمغذی‌های لازم برای تقویت سیستم ایمنی است. به‌ویژه در فرهنگ غذایی ایرانی، تنوع سبزیجات و میوه‌های فصلی، منبع غنی از آنتی‌اکسیدان‌ها و ویتامین‌هاست.

شایعه ۳: نیاز به سم‌زدایی شدید بدن در بهار.

واقعیت: بدن ما به طور طبیعی دارای سیستم‌های بسیار کارآمدی (کبد، کلیه‌ها، ریه‌ها) برای سم‌زدایی است. مفهوم «سم‌زدایی» با رژیم‌های خاص و آبمیوه‌های گران‌قیمت، عمدتاً یک ترفند بازاریابی است. به جای تمرکز بر سم‌زدایی غیرعلمی، بر یک رژیم غذایی متعادل، نوشیدن آب کافی، ورزش منظم و خواب با کیفیت تمرکز کنید. این‌ها عوامل اصلی برای حفظ عملکرد بهینه ارگان‌های سم‌زدای بدن هستند.

نتیجه‌گیری: نوروز و بهار فرصتی عالی برای تجدید عهد با سلامتی و آمادگی جسمانی است. به جای دنبال کردن شایعات، بر حقایق علمی تکیه کنید. انگیزه ورزشی خود را حفظ کنید و با تغذیه سالم و تمرین خانگی یا باشگاهی، به سوی کاهش وزن یا افزایش عضله به شیوه‌ای پایدار گام بردارید. بهار، فصل بیداری است؛ بیداری آگاهانه برای سلامتی واقعی.